Achtergrond
De sectie Orthopedagogiek: Gezin en Gedrag van de Faculteit Sociale Wetenschappen van de Radboud Universiteit Nijmegen heeft in samenwerking met het Academisch Centrum Sociale Wetenschappen van dezelfde universiteit een opleiding ontwikkeld die trainers moet trainen in het geven van de cursus ‘Praten met kinderen’ (‘train-de-trainers’). ‘Praten met kinderen’ is een cursus voor ouders met kinderen vanaf ongeveer 10 jaar, bedoeld om de onderlinge communicatie en conflict-oplossingsvaardigheden te vergroten. Cursus ‘Praten met kinderen’
De cursus ‘Praten met kinderen’ (PMK) (Van As en Janssens, 2010) is bedoeld voor ouders van kinderen vanaf ongeveer 10 jaar en richt zich op de communicatie tussen ouders en kind. Ouders leren in zeven bijeenkomsten om met hun kind te overleggen over conflicten en meningsverschillen volgens een uit vier stappen bestaand overlegmodel. Deze stappen zijn 1. het bespreken van het meningsverschil, 2. het bedenken van mogelijke oplossingen, 3. het kiezen van een oplossing en maken van duidelijke afspraken, en 4. het evalueren van de gekozen oplossing. Binnen deze vier stappen ligt veel nadruk op basale communicatieve vaardigheden, als goed luisteren zonder direct een oordeel te geven, het reflecteren van de boodschap en gevoelens van het kind, en het goed verwoorden van de eigen mening. In de bijeenkomsten worden deze inzichten met de ouders besproken en oefenen ouders de vaardigheden. Ook wordt gebruik gemaakt van huiswerkoefeningen om generalisatie naar de thuissituatie te bewerkstelligen.
PMK is opgenomen in de databank Effectieve Jeugdinterventies van het Nederlands Jeugdinstituut (NJI) en is beoordeeld als theoretisch goed onderbouwd. Onderzoek (Van As, 1999 (kan hier doorgelinkt worden naar proefschrift en samenvatting proefschrift?); Leijten, 2009 Kan hier doorgelinkt worden naar ‘resultaten onderzoek PMK 2009’?) wijst erop dat PMK positieve effecten heeft op de ouder-kind interactie en probleem-oplossende vaardigheden binnen het gezin. Momenteel wordt gewerkt aan het opzetten van onderzoek naar de effectiviteit van PMK bij specifieke doelgroepen en in een klinische setting. Ook wordt gewerkt aan de implementatie van PMK in de praktijk.
Waar kan PMK ingezet worden?
Binnen jeugdzorginstellingen kan PMK als methode van ouderbegeleiding ingezet worden voor ouders van kinderen die al voor hulp aangemeld zijn. Zo kan PMK ingezet worden naast andere, meer intensieve vormen van hulp, om zo het effect van de reguliere hulp te vergroten en om de duur van de benodigde hulp te bekorten. PMK kan eveneens ingezet worden om gezinnen die op de wachtlijst staan gemotiveerd te houden voor hulp en ervoor te zorgen dat problemen niet verergeren. Binnen bijvoorbeeld Centra voor Jeugd en Gezin (de CJG’s) kan PMK preventief ingezet worden voor ouders die nog geen, of slechts lichte problemen met hun kind ervaren en voor ouders die opvoedingsvragen hebben zonder dat van problematiek sprake is. PMK kan dan helpen voorkomen dat problemen ontstaan.
Voor wie?
De train-de-trainers cursus is bedoeld voor academisch geschoolde professionals die in de praktijk van opvoeding en onderwijs werkzaam zijn en zich willen bekwamen in het geven van de cursus Praten met kinderen.
Activiteiten Train-de-trainers
Vanaf september 2011 zullen therapeuten getraind worden in het leiden van de cursus ‘Praten met kinderen’. In de beoogde train-de-trainers cursus worden professionals vanuit de praktijk in twee bijeenkomsten van drie uur voorbereid op het organiseren van de cursus PMK. Daarbij wordt aandacht besteed aan de inhoud en theoretische achtergrond van de cursus en wordt geoefend met het werken met een groep ouders. Belangrijke kenmerken van het groepsproces, zoals het benutten van de aanwezige kennis en vaardigheden van ouders, van de herkenning die ouders bij elkaar kunnen vinden en van de steun die ze elkaar kunnen bieden, worden uitgebreid besproken en geoefend. Op die manier wordt met de cursus PMK gewerkt aan empowerment van ouders. Tevens wordt geanticipeerd op moeilijke momenten die zich in de bijeenkomsten met ouders voor zouden kunnen doen. (Daarbij valt te denken aan situaties waarin ouders het niet eens zijn met elkaar of met de cursusleider, situaties waarin ouders uitspraken doen of situaties beschrijven die pedagogisch gezien zorgelijk zijn etc.)
Ook zal aandacht besteed worden aan ‘treatment adherence’: wordt de interventie door trainers ook zo uitgevoerd zoals bedoeld? Houden trainers zich aan wat het handboek voorschrijft? In hoeverre en wanneer mag daarvan afgeweken worden? Het plan is om gedurende het jaar sept. 2011-sept. 2012 drie keer een train-de-trainers cursus te verzorgen.
Wanneer?
De volgende train-de-trainerscursus (bestaande uit een ochtend- en middagsessie) staat voor de zomermaanden van 2022 gepland op de campus van de Radboud Universiteit Nijmegen. De precieze datum wordt op deze website bekend gemaakt. Indien u per mail hiervan op de hoogte gesteld wil worden, kunt u dat doorgeven aan nicole.vanas@ru.nl.
Klik hier om naar het inschrijfformulier te gaan.
Kosten?
Kosten van de train-de-trainers cursus zullen 275 euro bedragen voor 2 dagdelen van 3 uur. Daarnaast dienen de bij de cursus horende boeken (het boek voor ouders en het handboek voor de begeleider) aangeschaft te worden.
As, N. van, & Janssens, J. (5e herziene druk, 2022). Praten met kinderen. Een boek voor ouders en andere opvoeders. Antwerpen-Apeldoorn: Garant.
As, N. van, & Janssens, J. (3e herziene druk, 2022). Praten met kinderen. Handboek voor de begeleider. Antwerpen-Apeldoorn: Garant.
Hoeveel tijd kost het mij?
De train-de-trainers cursus beslaat 2 dagdelen van 3 uur. Voorafgaand aan de cursus wordt van cursisten verwacht dat de bij de cursus horende boeken (het boek voor ouders en het handboek voor de begeleider As, N. van, & Janssens, J. (5e herziene druk, 2022). Praten met kinderen. Een boek voor ouders en andere opvoeders. Antwerpen-Apeldoorn: Garant. en As, N. van, & Janssens, J. (3e herziene druk, 2022). Praten met kinderen. Handboek voor de begeleider. Antwerpen-Apeldoorn: Garant. grondig bestudeerd zijn.
Wat levert het mij op?
Na het volgen van de train-de-trainers cursus bent u in staat om de cursus Praten met kinderen te verzorgen voor groepen ouders. U bent goed ingevoerd in de inhoud van de cursus en bent daarnaast voorbereid op moeilijke situaties die zich voor zouden kunnen doen. U bent in staat het groepsproces te leiden en ten volle benutten om het leerresultaat voor ouders te optimaliseren. De cursus wordt afgesloten met een certificaat van deelname.
